مقایسه میزان آهن و ارزیابی خطر (hq) در عضله ماهیان دریایی و ماهیان پرورشی در استان خوزستان

در این تحقیق به بررسی میزان آهن و ارزیابی خطر (hq) درعضله ماهیان دریایی، هامور معمولی (epinephelus coioides)، شانک زرد باله (acanthopagrus latus)، کفشک زبان گاوی (cynoglossus arel) و حلوا سفید (pampus argenteus)و ماهیان پرورشی کپور معمولی (cyprinus carpio)، کپور علفخوار (ctenopharyngodon idella)، کپور سرگنده کپور سرگنده (aristichthys nobilis) و کپور نقره ای (hypophthalmichthys molitrix) در استان خوزستان در جنوب غربی ایران پرداخته شد . نمونه برداری ماهیان دریایی (15 عدد از هرگونه) از بنادر صیادی بحرکان، بندر امام خمینی و آبادان و نمونه برداری ماهیان پرورشی(15 عدد از هر گونه) از مرکز پرورش ماهیان آزادگان در سال 1393 صورت پذیرفت. . غلظت آهن از روش هضم مرطوب و باکمک دستگاه جذب اتمی perkin elmer 4100اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین غلظت آهن در ماهیان پرورشی برابر با 21/1±08/17 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک واحد؟؟ و در ماهیان دریایی 66/3±68/10 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود (p<0.05)میانگین غلظت آهن در ماهیان دریایی 66/3±68/ 10 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود بالاترین غلظت آهن عضله بین ماهیان دریایی مورد تحقیق مربوط به ماهی کفشک زبان گاوی و برابر با 52/0±50/15 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود که با میزان آهن عضله در سایر ماهیان دریایی به جزء ماهی آمور  اختلاف معنی داری داشت (p<0.05) همچنین پایین ترین غلظت آهن مربوط به ماهی هامور با غلظت 24/0±34/7 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک عضله بود که با غلظت عنصر آهن در سایر ماهی ها  به استثنای شانک اختلاف معنی داری داشت (p<0.05) .بالاترین غلظت آهن عضله بین ماهیان پرورشی مورد تحقیق مربوط به ماهی بیگهد کپورسرگنده و برابر با 30/0±16/1816/18 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک عضله بود که تنها با میزان آهن عضله در کپور علفخوار اختلاف معنی داری داشت (p<0.05). میانگین ارزیابی خطر آهن در ماهیان پرورشی برابر با 61/0  و در ماهیان دریایی 38/0بود(p<0.05).بالاترین ارزیابی خطر در ماهیان دریایی مورد مطالعه مربوط به ماهی کپور کفشک زبان گاوی (55/0hq=) و پایین ترین ارزیابی خطر در این گروه مربوط به ماهی هامور (26/0hq=) و شانک(3/0hq=) بود.ارزیابی خطر در ماهیان پرورشی مورد مطالعه به ترتیب ماهی کپور سرگنده 65/0hq= ، کپورمعمولی63/0hq=، فیتوفاگ61/0hq= و در ماهی آمور 55/0hq=   بود. ارزیابی خطر در تمام نمونه ها کمتر از یک بود بنابراین تغدیه از ماهیان مورد تحقیق هیچگونه خطری از نظر میزان آهن ورودی به بدن انسان ندارد.